Verbod op wegwerpplastic & statiegeld op flesjes en blikjes
-
By
Stijn van Son - 30 nov 2022
Er staat weer veel te gebeuren in de wereld van productie en afvalscheiding in 2023. Na een grote doorbraak in 2021 waarbij onder andere statiegeld werd geheven op kleine plastic flesjes zijn nu ook de blikjes aan de beurt. Je betaalt nu 15 cent statiegeld per blikje frisdrank of bier. Dit alles om de 150 miljoen blikjes die jaarlijks in het milieu terechtkomen tegen te gaan. Daarnaast kregen een aantal producten een verplichte marketing waarop te zien is dat er kunststof in het product zit. Een mooie ontwikkeling, maar wat staat er qua regelgevingen op de korte termijn nog meer op de planning om zwerfafval tegen te gaan? Wij hebben het voor je op een rijtje gezet.
Uitgebreide producenten verantwoordelijkheid (UPV)
Vanaf 2023 gaat, dankzij de Europese Commissie, de nieuwe wetgeving UPV in om de hoeveelheid kunststofafval en CO2-uitstoot terug te dringen. Dat houdt in dat producenten gaan meebetalen aan het inzamelen van afval en het opruimen van zwerfafval. Ook dienen ze bij te dragen aan de bewustwordingsmaatregelen voor consumenten. Hieronder vind je het lijstje met producten die vallen onder de UPV richtlijn:
- Tabaksproducten met filter
- Drinkbekers
- 1-persoons voedsel-verpakkingen
- Textiel
- Zakjes en wikkels
- Lichte draagtassen
- Ballonnen
- Vochtige doekjes
Bij bewustwording hoort ook communicatie en het aan bieden van mogelijkheden. Als producent of importeur ben je verantwoordelijk voor een passend innamesysteem. Denk hierbij aan het neerzetten van een bekerbak voor koffiebekerinzameling, een afvalbak voor textiel of prullenbak voor statiegeld flesjes en blikjes. Ook als vereniging of organisatie kun afval scheiding makkelijker maken door het aanbieden van een inzamelmogelijkheid.
15 eurocent statiegeld op kleine plastic flesjes en blikjes
Om plastic zwerfafval tegen te gaan, wordt er sinds 1 juli 2021 €0,15 statiegeld geheven op kleine plastic flesjes. Voor flessen van 1 tot 3 liter blijft het statiegeld €0,25 cent. Voor blikjes zal dit begin 2023 van kracht worden. Ook daarbij zal het gaan om €0,15ct per stuk. De kleine plastic flesjes en blikjes kun je inleveren bij supermarkten, bemande treinstations, langs de weg, bij grotere tankstations en bij cateraars. In totaal zijn er zo’n 15.000 punten waar je statiegeldflesjes en blikjes kunt inleveren. Horeca, kleine bedrijven en sportverenigingen zijn niet verplicht om deze kleine plastic flesjes in te zamelen, en vallen onder de groep vrijwillige inleverpunten. Als niet verplicht inleverpunt kun je de opbrengst van statiegeld ten goede brengen aan de sportclub, speeltuin, pretpark, etc. Het geld kan gebruikt worden voor bijvoorbeeld nieuwe goals of tenue's. Ook kun je de opbrengst aan een erkend goed doel, zoals Edukans doneren.
100 miljoen plastic flesjes..
Naar schatting worden er ieder jaar ongeveer 900 miljoen kleine plastic flesjes verkocht. En, niet schrikken, 100 miljoen van deze flesjes belanden in het milieu. Met de invoering van statiegeld op kleine plastic flesjes, is het de bedoeling dat in 2029 minimaal 90% van de plastic flessen (groot én klein) na gebruik wordt ingezameld.
Tip voor verenigingen: de invoering van het statiegeld op kleine plastic flesjes, biedt voor verenigingen een mooie kans om geld op te halen en tegelijkertijd plastic zwerfafval tegen te gaan. Je kan bijvoorbeeld één of meerdere inzamelbakken neerzetten waarmee je plastic flesjes inzamelt voor de club.
Europees verbod op wegwerpplastic
Vanaf 3 juli 2021 geldt er in de gehele Europese Unie een verbod op verschillende soorten wegwerpplastic. Het gaat hierbij om plastic wegwerpproducten die veel in het milieu terechtkomen en waarvoor betaalbare alternatieve beschikbaar zijn. Hieronder vind je de lijst met plastic wegwerpproducten dat vanaf 3 juli 2021 niet meer verkocht mag worden:
- Plastic bordjes
- Plastic bestek (vorken, messen, lepels en eetstokjes)
- Plastic roerstaafjes
- Plastic ballonstokjes
- Plastic rietjes
- Plastic wattenstaafjes
- Voedsel- en drankverpakkingen van EPS schuim (piepschuim)
- Producten van OXO-degradeerbaar plastic (plastic dat door UV-licht, zuurstof of warmte sneller uit elkaar valt in kleine stukjes microplastic)
Inmiddels zijn er al hele mooie alternatieven ontstaan naar aanleiding van dit verbod. Zo worden onder andere roerstaafjes steeds vaker aangeboden van hout of papier.
Voorgeschreven markering op producten
Zit er plastic in hygiëneproducten, tabaksproducten of drinkbekers? Dan moeten producenten dit met een markering op het product laten weten. De markering is bedoeld om te informeren over de aanwezigheid van plastic in het product en waar je het niet mag weggooien.
Tot slot moeten lidstaten van de EU het gebruik van plastic bakjes voor eten en drinkbekers verder ontmoedigen.
Voortborduren op het succes van het verbod op gratis plastic tasjes
In 2016 werden gratis plastic tassen al verboden. En met succes. Het zorgde ervoor dat het aantal plastic tasjes dat in het milieu terechtkwam drastisch daalde. Een positieve ontwikkeling, die ongetwijfeld heeft meegewogen bij het besluit om vanaf juli 2021 een verbod op wegwerpplastic en statiegeld op kleine plastic flesjes en blikjes in te voeren. En we gaan door! Na de ontwikkelingen die in 2023 worden doorgevoerd staan er ook al wijzigingen voor de toekomst op de planning. Zo zullen vanaf 2024 doppen en deksels moeten vastzitten aan de fles (m.u.v. medisch gebruik). Blijf ons volgen of meld je aan voor onze nieuwbrief om op de hoogte te blijven van alle wijzigingen.
